SPOR YAPMAYAN 11- 12 YAŞ GRUBU ERKEK ÇOCUKLARIN EUROFIT TEST SONUÇLARI İLE YAPISAL KOMPONENTLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

 

Doç. Dr. Kamil ÖZER                                               MEHMET ÖZTÜRK

M.Ü. BESYO-İstanbul - İ.T.Ü. Beden Eğitimi Bölümü

 

ÖZET

Spor yapmayan (11- 12) grubu erkek çocukların (43 kişi) morfolojik ( boy,ağırlık,somatotip,%yağ bacak uzunluğu) özellikleri ile motorsal flemingo dengesi, disklere dokunma, oturarak uzanma , D.U.A mekik,bükülü kolla asılma mekik koşusu özellikleri karşılaştırılmıştır. Somatotip komponentlerinden endomorfi ve mezamorfi ile motor testler arasındaki ilişkiler negatif yönlü ve anlamlı ektomorfiile oturarak uzanma testi hariç pozitif ve anlamlı bulunmuştur. % yağ ile oturarak uzanma testi hariç negatif ve anlamlı bulunmuştur. Boy ve bacak uzunluğu ile durarak uzun atlama arasında pozitif ilişkiler bulunmuştur.

GİRİŞ

Belirli vücut ölçülerine sahip olmanın belirli becerilerde avantaj sağladığı kabul edilmektedir. 4- 5 çeşitli ırklardaki ve toplumdaki çocukların motor gelişimlerinde bazı farklılıkların olduğu bilinmektedir.

Bu farklılıklar yetişkinlik döneminde de devam etmektedir.

             Çeşitli yaş gruplarındaki çocukların motor performanslarının vücut yapılarıyla karşılaştırılmasını içeren araştırmaların toplumun genel gelişim modelinin belirlenmesinde ve spor branşlarına yönlendirilmesinde önemli kıstaslar sağlayacağı inancındayız.

                          

YÖNTEM VE ARAÇLAR

 

Araştırma İ.T.Ü spor kulübünden sonra yeni başlayan 11- 12 yaş grubundaki  43 erkek çocuk üzerinde yapılıştır.

Heart Carter ölçme tekniğine göre 2,6,9,12 somototipler indirek bir metot olan deri kıvrımı kalınlığı ölçümü ve yuhazs formülü ile de vücut kompozisyonu belirlenerek yapısal komponentler hakkında veriler elde edilmiştir.

   Motor yetenekler EUROFIT test paketinden seçilen flamingo dengesi disklere dokunma oturarak uzanma durarak uzun atlama mekik bükülü kolla asılma ve mekik koşusu testlerinden elde edilen verilerde belirlenmiştir.

Motor testlerden elde edilen sonuçlar yüz üzerinden maksimum ve minimum değerlerine göre puana çevrilmiş ayrıca tüm testler puanların toplamından bir toplam puan elde edilmiştir heath Carter  ölçme tekniğine göre yapılan ölçümler ve diğer tüm hesaplamalar bilgisayar programları aracılığıyla ve istatistiki analizlere tabi tutulmuştur.

                                               BULGULAR

43 kişinin heath Carter tekniğine göre bulunan somototip komponent değerleri ile yuhazs formülüne göre bulunan vücut kompozisyonu değerleri ortalama sonuçları verilmiştir.


Tablo 1 antropometrik ölçümlerin ortalama değerleri

Ölçülen komponent                 ortalama           standart  sapma        en düşük             en yüksek

Endomorfi                               2,78                    1,36                              1,00                        6,00  

Mezomorfi                                2,48                    1,09                              2,50                        7,50

Ektomorfi                                 2,48                    1,21                              0,50                        4,50

Vücut ağırlığı                           48,081                 10,897                         28,00                        83,00

Yağ %                                       11,932                 2,695                           8,445                        18,083

Yağsız vücut ağırlığı                42,308                 8,746                           25,472                      69,425

Boy uzunluğu                           152,925               10,000                          132,200                   174,600

Bacak uzunluğu                        73,953                6,293                             60,700                    86,100

 

Tablo 2 EUROFIT ortalama değerler

Testin adı

Birim

ortalama

Standart sapma

En düşük

En yüksek

Flamingo dengesi

Adet

4.8

3.3

12

0

Disklere dokunma

Saniye

14.76

3.14

25

10

Oturarak uzanma

Santim

19

5.6

0

26

Durarak uzun atlama

Santim

154.7

23.5

120

214

Mekik

Adet

23.1

4

16

30

Bükülü kolla asılma

Saniye

13.59

10.37

0

2.58

Mekik koşusu

Saniye

21.7

2.29

26

17

Toplam puan

puan

378.857

107.887

181.30

639.69

 

43 kişinin somototip komponentlerinden ve vücut kompozisyonu değerlerinden oluşan yapısal özellikler test sonuçları arasından kurulan korelasyonlar tablo 3 de verilmiştir tabloda verilen değerler p< 0.05 düzeyinde anlamlı yada bu anlamlılık sınırına yakın olan değerlerdir.

                                  TESTLER

 YAPISAL KOMPONENTLER

FLAMİNGO DENGESİ

DİSKLERE DOKUNMA

OTURARAK UZANMA

DURARAK UZUN ATLAMA

MEKİK

BÜKÜLÜ KOLLA ASILMA

MEKİK KOŞUSU

TOPLAM PUAN

 

 

 

 

 

 

 

-.317

-.576

ENDOMORFİ

-.309

 

 

-.442

-.487

-.592

 

-.341

MEZOMORFİ

 

-.302

 

 

 

-.419

+.253

+.470

EKTOMORFİ

+.329

+.291

-.176

+.405

+.406

+.567

 

-.306

AĞIRLIK

 

-.292

 

 

-.381

-.385

-.326

-.267

YAĞ%

-.264

-.300

 

-.435

-.481

-.583

 

-.267

YAĞSIZ VÜCUT AĞIRLIĞI

 

-.278

 

 

-.340

-.326

 

-.011

BOY

 

 

-.281

+.253

 

 

 

+.015

BACAK UZUNLUĞU

 

 

+.250

 

 

 

 

 

 

                          TARTIŞMA VE SONUÇ

Somototip komponentleri ile testler arasıda  tablo 3 de kurulan ilişkilere göre, endomorfi komponenti ile testler arasındaki ilişkiler negatif yönlüdür ve anlamlıdır, sadece oturarak uzanma testi pozitif yönlüdür ve sıfıra çok yakın bir değerdedir. Mezomorfi komponentinin ilişkileri de oturarak uzanma testi dışında negatif yönlüdür , fakat ilişkilerin tümü anlamlı değildir. Ektomorfi komponenti ile testler arasındaki ilişkiler ise oturarak uzanma testi dışında pozitif işaretlidir. Flamingo dengesi , oturarak uzanma ve mekik koşusu testler dışındaki tüm ilişkiler ise anlamlıdır. Somototip  komponentleri ile testler arasında anlamlı bulduğumuz ilişkilerin işaret yönü clarke ın yaptığı araştırma ile işaret yönünden aynıdır. Sadece anlamlılık düzeyi farklıdır.

           Buradan ortaya çıka sonuç, endomorfi komponentinin test başarılarını olumsuz yönde etkilediği,mezamorfi komponentinin kararsız olmasına karşın yine olumsuz yönde etkili olduğu, ektomorfi komponentinin ise test başarılarını olumlu yönde etkilediğidir.

          Vücut ağırlığı ve yağ % si ile testler arasında kurulan ilişkilerin tümü negatif yönlüdür. Yağsız vücut ağırlığı ile disklere dokunma ve durarak uzun atlama testleri arasındaki ilişkiler sıfıra çok yakın olmasına karşın pozitif, diğerleri ise negatif ilişkilidir. Boy ile disklere dokunma , durarak uzun atlama ve mekik koşusu pozitif değerli ve anlamlılık sınırına yakın diğer negatif ilişkiler ise oturarak uzanma testi dışında sıfıra yakın ilişkilerdir. Bacak uzunlu ile oturarak uzanma testi , mekik testi ve bükülü kolla asılma testleri arasındaki negatif, diğer testler arasındaki pozitif ilişkiler anlamsızdır. Sadece bacak uzunluğu ile durarak uzun atlama testi arasındaki pozitif ilişki anlamlı sınırına çok yakındır.

          Toplam puan ile vücut ağırlığı, yağ% si ve yağsız vücut ağırlığı arasındaki ilişkiler negatif değerli ve anlamlıdır. Boy ile olan negatif değerli ilişki anlamsızdır. Toplam puan ile bacak uzunluğu arasındaki ilişki pozitif değerli olmasına karşın sıfıra çok yakın bir değerdir.

           Buradan anlaşılıyor ki, araştırma kapsamına aldığımız özellikteki çocuklardan, ince uzun yapıya sahip olanların notorik özelliklerinin üstün olduğudur. Vücut ağırlığı, yağ% si ve yağsız vücut ağırlığı fazla olan ve toplu bir vücut yapısına sahip çocukların ise motorik özellikler yönünden zayıf olduğudur. Bu konuda araştırma yapan Clarke ve Kurimoto’nun bulgularıda bu doğrulutudadır.

           Büyüme çağında, beslenme ve genetik özellikler dışında ince uzun vücut yapısındaki çocukların başarılı olmalarındaki neden bizce: onların günlük yaşamlarında çok hareketli  olmaları nedeni ile motorik özelliklerin iyi gelişmiş olmasındandır. Kısıtlı çevre koşulları nedeni ile daha az hareketli olanların ise toplu bir vücut yapısı oluşturmalarına karşın gelişmemiş motorik özellikli olmalarındadır.

 

            YARARLANILAN KAYNAKLAR

1.CLARKE, H Harrison . physical and motor test s in the metfort boys growt study 5:62,73,84,107,119,135,228, new Jersey 1971

2. CARTER, J.E.Linday the heart Carter somatotyp method u.a.sandago state universty syllabus

3,FALKNER, F.the physical development of children a.cuide to interpratation of growt charts and development assessment and a commentary on comtemporary and future problems pediaatriccs s:192- 200 london

4. GALLAHUE I.D, Understtanding motor development in children jhov viley sdns inc.

5.GÜVEN, Nergis farklı sosyo ekonomik koşullarda yetişen ilkokul çağ çocuklarında görülen antropometrik farklılıkların incelenmesi yayınlanmamış doktora tezi Ankara 1979

6. HEATH CARTER Modified somototype mothod am journal of phys antrop s: 22 27

7. İŞLEĞEN Ç.ERGEN E. YARDIMCIOĞLU U.Ş Futbolcular güreşçiler ve cimnastikçiler somototip özelliklerinin karşılaştırılması ege üniversitesi spor hekimliği dergisi cilt: 21 sayı: 4 sayfa: 125 aralık 1986

8. MİLNE REUSCHLİN Relationship between age sex race and motor performance in young children research vol:47 no: 4 s: 726- 730 1976

9. ÖZER Kamil antropometri ders notları İstanbul 1986

10. RENSON EIUROFIT el kitabı motor fitnes testler şartlar ve talimat çeviren: Caner AÇIKADA s: 48 -55 ankara 1986

11. SEVİMAY, Dilara okul öncesi çocukları motor performanslarının incelenmesi çocuk gelişimi ve eğitim programı bilim uzmanlığı tezi Ankara 1986

12. SELDON W.H.DUPERDİUS C.W MCDERMONT Atlas of ment new york harper and row s: 51- 57

13. TİTTEL K. VUTSCHERK N. Sportanropometre s: 46- 77

14. YAZICI Selçuk M.İŞLEĞEN Ç. ERGEN elit türk temsilcilerinin fiziksel profili e.ü spor hekimliği dergisi cilt: 21 sayı: 130- 137 izmir 1986

 

 

Yayına Hazırlayan : Adem ERTAN